| Мирғияс Семәтов |
| Стихи | |
| Разместил: Мәмур |
0 голосов |
| 03.08.2022 12:06 | |
|
ШАИР БОЛСАҢ Шаир болсаң әл һаятин бәш қолуңдәк яхши бил‚ Ақ қарини қақ оттуридин айрип турғай шәмшәр тил. Йошурмастин, ашурмастин бир қиллиқма қоймастин, Йәр-аләмниң сирлирини чүшәндүрүп баян қил. Язғининдин язғанлириң тонувалғай өзини‚ һәқиқәткә тик қариғай қачурмиғай көзини. Жүригини ярсима гәр ғалип чиқип өлүмдин, һаҗәт екән тинмай қайта тәкрарлиғай сөзини. Түзгән том-том диванлириң оқулмастин ятмиғай, Чин баһарлар қази хәлиқ яманларға қатмиғай. Ширин җанға әшуниңма озуқлиғин билишип, Артуқ көрүп‚ алтунғима тегишмәй сатмиғай. Шаирлиқта бәйгидики болсаң санда мабада‚ Өлчәр гир‚ таш азлиқ қилған салмйғиңни сапада. Тасқап өтәр вақитлардин озғанларниң бири боп‚ Өмүрвайәт юлтуз болуп йенип қалғин самада. * * * ҺАЯТ ҺӘҚҚИДӘ ОЙ Өткән күнләр һәргиз йенип арқисиға қайтмайду, Охшимиғач бүгүнкини әтигичә қатмайду. Барни һәтта көрүп туруп һеч кимма көз жумалмас, Ениқ билгәч дәләлмәймән күн патмай таң атмайду. Көпинчә мән ай тоқузуп хуштум мааш алғанға, Шу бир күни қәдимкиндәк байла болуп қалғанға. Йенип өчүп кетидиған көйүклигин байқалмай, Сәзмәптимән қул болупла кәткинимни ялғанға. Әтималим тимақтәк бир һаятниң бу тәрипи‚ Шуңлашқиму язсам чоңдин башланмаскән һәрипи. Адәттики җан беқиштур, күндилик күн көрүштур, Андин башқа мунда йоқгур наениқ бир сир мәхпий. Санимаймән кәлгинимни та һазирқи яшқичә‚ Бал илиғим‚ чалилиғим қалмиғачқа шуңғичә. Болмисамму йәр җаһанниң тәғдирини йешәрдин, һели мәндә һаят һәқгә чүшинигим башқичә. Әнди мәндин вақитниң һәр секунди бош өтүлмәс, Мончақ-мончақ маңлай тәрим зайә кетип төкүлмәс. Мөр басқандәк қилинмиса атқурулар көп ишлар‚ Әшна-тәшна жүрәк қеним‚ көңлүм мениң һеч күлмәс. Чүнки оюм‚ тоюм болуп кәлгүсигә қалсекән, Буниңдинма парлақ яшар әвладлар тән алсекән. От-чоғ болуп көйдүриватқан бу кәмдики шу арман‚ Қалған изим мәңгү өчмәс юлтуз болуп янсекән. * * * ТӘБИӘТКӘ Ей тәбиәт‚ сирлириң җиқ немә дегән‚ Хәлиқ қәһри ғәзивиңдин ғәмләр йегән. Дейишсәкма илимда көп тәрәққият, Та һеликәм йоқтур сени толуқ билгән. Барлиғини бирдәк қилмай яритип сән‚ Тәңшәлмигән бу аләмгә таритипсән. Тәңпишишкә тириштуруп кириштуруп, Камни артуқ турғанларға қаритипсән. Ишәнчима пәхәс‚ һошияр болушма бар‚ Әвлақ жүрсә бирлиригә қилипсән яр. Хали әмәс җандин өтүп кетәрләрдин, Гайиларда даналарма ахмаққа хар. Толуп турар баравәрләр өсүш өлүш‚ Өлчәклик боп йоруғини күнниң көрүш. Ихтиярниң йоли болуп бәкитиклик, Илаҗиси һеч бир қалмай ахри көнүш. Барчә җанда бир-бирсини болғач алдаш‚ Турғач униң кәйнидила яндаш-яндаш. Шуңа пәқәт бир саңила ишинимән, Кесириңдин бәзән көздин төксәмма яш. * * * ТАҒ ДӘРИЯСИ һәйвилик тағ дәриясиниң еқишлири Долқунлири қанитини қеқишлири Урулғанда хада-хада қойташларға Чиқарикән угулунуп пеқишлири Әймәндүрәр киргәнләрни шақириши Келип қара дәп бәлки у чақириши Ақ көвүкләр охшар күмүч тәңгиләргә Шуниңдиндур әтималим вақириши Су авази гоя чақмақ қараслиған Тулпарларниң туяқлири тараслиған Чачириған мончақ-мончақ тамчилири Көйүватқан қариғандәк чарсилдиған Униң күчи һәр қандаққа йәткидәкла Қирғақларни бузуп елип кәткидәкла Дөңдәк-дөндәк өркәшлири кәлгәнни дуч Чирмақ селип жиқитиветип тәпкидәкла Мәйли шундақ тохтимастин ақивәрсун Қиян әмәс болуп хәққә яқивәрсун Ямрап барған сиңип йәрниң қат-қетиға Бостанлишип әтраплар гүл тақивәрсун * * * КҮНЛӘР ӨТӘР Күнләр өтәр тизилишип тохтимастин, Түнүгүнки бүгүнкигә охшимастин. Ахирқи дәм қалғичила барлиқ җанда‚ Тиришишип илгириләш шохшимастин. Күнләр өтәр күлдәргүзүп жиғлатқузуп, Түрлүкләрдин ярарини илғатқузуп. Җай-җайда бар яхшиларға яманларға, Ана йәрни гүлләткүзүп тилғатқузуп. Күнләр өтәр араш қоймай арлиғини, Бир-биригә бағлаштуруп барлиғини. Чиңқилишип кәлгәнләрдә һашкарилап, Адәмләрниң көңлиниң кәң‚ тарлиғини. Күнләр өтәр атландуруп йолға жирақ‚ Мәнзилигә йәтсә бири йәтмәс бирақ. Шатлиқларни, мусибәтни ипадиләп, Өткүзүлүп турар тойлар‚ нәзир чирақ. Күнләр өтәр йол қаритип, көз талдуруп, Басқан йәрдә йоған кичик из қалдуруп. Яшаш мәңгү‚ вақитлиқчә боларини, Хам сүт әмгән бәндиләргә тән алдуруп. Күнләр өтәр издәткүзүп керәкләрни, Талдурушуп ишта қатқан биләкләрни. Җаһандики тәшналарға әшналарға, Қөйдүрүшүп, сөйдүрүшүп жүрәкләрни. Күнләр өтәр пәсилләрни алмаштуруп, Көркәмлигин яраштуруп қамлаштуруп. Ашурмастин кемитмастин темитмастин, Барлиғини өз орниға җайлатқузуп. Күнләр өтәр күн патқузуп таң атқузуп, Вакти йәтмәй жүргәнләрни кәч ятқузуп. Ишта йәткән утуғини илғарларға, Тойлатқузуп барлиғиға аңлатқузуп. Күнләр өтәр қурулушлар салдурғузуп, Давамини әвлатларға қалдурғузуп. Гумран әйләр урушларни болғузмасниң, Чарисини көрүп алдин алдурғузуп. Күнләр өтәр әглигидә қеқип тасқап‚ Чәтнәштүрүлүп кадин чиқип жүргән асқан. Керәксизләр ташлинишип йоқап түгәп‚ Асил дегән қалар мәңгү алтуни сап‚ Күнләр қалар билмигәнни үгәткүзүп, Камчилиқни түгәткүзүп үлгәрткүзүп. Мәшәқәтләр билән миң бир яритишқан, Гөзәлликни кечә-күндүз күзәткүзүп. |
|